Zdrowie

Prawidłowy poziom cukru we krwi. Jakie wyniki powinny Cię zaniepokoić?

05.03.2025

Monitorowanie poziomu cukru to niełatwe zadanie. Jeśli chorujesz na cukrzycę typu 2 lub podejrzewasz u siebie tę chorobę, to grozi Ci wiele pułapek. Możesz mieć niebezpieczny poziom cukru zarówno przy hipoglikemii, jak i hiperglikemii. Do tego dochodzi efekt brzasku i efekt somogyi. Wszystkie te zjawiska sprawiają, że utrzymanie prawidłowego poziomu cukru staje się wyzwaniem. Co warto wiedzieć o normach stężenia glukozy? I jak prawidłowo sprawdzić poziom cukru? O tym przeczytasz w tym artykule.

Badanie poziomu cukru we krwi. Na czym polega test tolerancji glukozy?

Wyniki badań poziomu cukru

Wyniki badań poziomu cukru we krwi zależą od wielu czynników. Należą do nich:

• ilość spożywanych posiłków,
• rodzaj pokarmu i diety,
• aktywność fizyczna,
• stosowanie leków,
• jakość snu,
• pora dnia,
• poziom stresu.

To powoduje, że badania glukozy odbywają się najczęściej rano przed śniadaniem. Dokładne wyniki badań poziomu cukru daje kontrola glikemii na czczo. To okres, gdy organizm ma niski poziom insuliny we krwi. Z kolei, gdy sprawdzasz poziom cukru po posiłku i w ciągu dnia, to daje zaburzone wyniki, niezgodne z rzeczywistością.

Prawidłowy poziom cukru na czczo

Zdrowy poziom cukru we krwi na czczo, czyli kilkanaście godzin po ostatnim posiłku wynosi od 70 do 99 mg/dl. Każda wartość powyżej tego zakresu oznacza wysokie stężenie glukozy. Interpretacja tego wyniku zależy od okoliczności, jakie towarzyszyły badaniu i może oznaczać:

• stan przedcukrzycowy - poniżej 125 mg/dl),
• cukrzycę - dla wartości powyżej 125 mg/dl,
• nieprawidłowy wynik - jeśli pacjent zjadł posiłek przed badaniem.

W przypadku wykrycia choroby, wynik badania glukozy pozwala na wczesne rozpoczęcie leczenia. Dzięki temu utrzymanie prawidłowego poziomu cukru stanie się łatwiejsze.

Normy glukozy – OGTT. Jak przygotować się do badania stężenia glukozy?

Test obciążenia glukozą (OGTT) oznacza podanie badanej osobie wodę z rozpuszczonym cukrem. Medycy pobierają krew przed testem obciążenia glukozą. Robią to też 2 godziny po jego przeprowadzeniu. Tak sprawdzają, jak organizm pacjenta reaguje na wzrost poziomu cukru, wydzielając insulinę. Badanie poziomu glukozy wykrywa problemy metaboliczne. Z powodu efektu brzasku testu nie przeprowadza się tuż po przebudzeniu, bo to zakłóca jego wyniki.

Jak wyglądają normy glikemii na czczo i po posiłku?

Niski poziom cukru. Jakie są przyczyny hipoglikemii?

Hipoglikemia oznacza znaczny spadek poziomu cukru we krwi. To jedno ze skrajnych zaburzeń prawidłowej glikemii. Niestety, ale jest to niebezpieczny poziom cukru, który grozi zapadnięciem organizmu w śpiączkę i śmiercią. Istnieją różne przyczyny nagłego spadku poziomu cukru:

• picie dużej ilości alkoholu,
• zbyt wysoka dawka insuliny lub leku na obniżenie poziomu cukru,
• wytężona aktywność fizyczna,
• głód.

Nagłe obniżenie poziomu cukru poprzedza tzw. efekt Somogyi, czyli stan, w którym ciało broni się przed hipoglikemią. W efekcie wydziela ono hormony, prowadzące do rekordowego poziom cukru o poranku.

Zbyt wysoki poziom cukru. Jakie są przyczyny hiperglikemii?

Hiperglikemia, czyli podwyższony poziom glukozy we krwi ma kilka różnych przyczyn:

• za mała dawka insuliny,
• podanie insuliny w miejscu o słabym wchłanianiu,
• brak aktywności fizycznej,
• bezsenność,
• kaloryczna kolacją.

Niektóre z nich wynikają ze złego zarządzania poziomem cukru. Jeśli dbasz o prawidłowe stężenie glukozy i odpowiednie dawki insuliny, to maleje szansa na nagłe skoki cukru. 

Hiperglikemię da się łatwo pomylić z efektem brzasku. To poranne podwyższenie poziomu glukozy. Następuje po działaniu hormonów, które stymulują wątrobę do uwolnienia glukozy. Efekt brzasku można opanować poprzez regularne monitorowanie poziomu cukru.

Efekt brzasku i efekt Somogyi - na czym polegają?

Zarówno efekt Somogyi, jak i efekt brzasku to anomalie w prawidłowym stężeniu glukozy. W obu przypadkach dochodzi do podwyższonego poziomu glukozy, mimo że mają różne przyczyny. Efekt Somogyi wynika z nocnego obniżenia poziomu glukozy. Z kolei efekt brzasku wynika z naturalnego rytmu dobowego.

Te zjawiska odróżnisz poprzez badania poziomu glukozy o 3 w nocy. Jeśli o tej porze występuje wysokie lub prawidłowe stężenie glukozy, to efekt brzasku. Niskie wyniki badań poziomu cukru oznaczają efekt Somogyi.

Normy glukozy we krwi. Jakie są normy cukru u dzieci?

Nieprawidłowa tolerancja glukozy występuje nie tylko u dorosłych, ale także u dzieci. Dlatego badania poziomu glukozy prowadzi się również u najmłodszych. W tym przypadku normy stężenia glukozy mają te same wartości. Jest tak, pomimo że ciało człowieka w młodym wieku ma inny metabolizm i poziom hormonów.

Normy cukru na czczo u dzieci

Normy glukozy na czczo u dzieci wynoszą od 70 od 99 mg/dl. Jednak to badanie glukozy wykonuje się 8 godzin po ostatnim posiłku. Jeśli normy stężenia glukozy są wysokie, to pomoże regularne monitorowanie poziomu cukru.

Normy cukru we krwi u dzieci

Maksymalny poziom cukru u dzieci po posiłku nie może przekroczyć 140 mg/dl. Z kolei prawidłowe normy cukru o różnych porach dnia nie mogą przekraczać 200 mg/dl. Każde przekroczenie tej wartości oznacza stan przedcukrzycowy.

Regularne monitorowanie poziomu cukru. Czemu GLIKEMIA poposiłkowa jest taka ważna?

Hemoglobina glikowana a prawidłowy poziom cukru we krwi

Poza testami prawidłowej glikemii za pomocą glukozy warto też zbadać inny wskaźnik. To hemoglobina glikowana (HbA1c). Ten wskaźnik umożliwia kontrolę stanu cukrzycy i zarządzanie poziomem cukru w dłuższym okresie czasu. HbA1c pokazuje normy poziomu cukru z ostatnich 3 miesięcy. Zdrowy poziom cukru w HbA1c wynosi 5,7%, a dla podwyższonego poziomu cukru waha się od 6,5% do 7%.

Jak utrzymać prawidłowy poziom cukru po jedzeniu?

Regularne badania poziomu cukru to nie jedyna forma kontroli cukrzycy. Regulację poziomu cukru poprawisz dzięki zmianie kolejności jedzenia posiłków. Zachowasz prawidłowe normy cukru, jeśli zjesz deser niedługo po głównym posiłku. Jest to skuteczne, bo spowalnia wchłanianie węglowodanów. Tak unikasz podwyższonego poziomu cukru. Jeśli szukasz dobrze skomponowanych posiłków, które poprawią Twoją glikemię, to pomoże Ci w tym catering dietetyczny z Łodzi, czyli Healthy Food.