Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach
09.09.2022
Do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach zaliczamy witaminy A,D,E i K.
Jak sama nazwa wskazuje ich wchłanianie zwiększa się pod wpływem tłuszczu zawartego w pożywieniu.
Rola witamin w naszym organizmie
Witaminy nie stanowią źródła energii czy składnika budulcowego, są jednak odpowiedzialne za przebieg wielu procesów biochemicznych w naszym organizmie. Nasz organizm, z pewnymi wyjątkami, nie wytwarza witamin, dlatego bardzo ważne jest by dostarczać je w dobrze zbilansowanych posiłkach.
Witamina A
Inaczej nazywana retinolem i jego pochodnymi. Witamina ta wpływa na prawidłowe widzenie oraz właściwy stan skóry. W przypadku jej niedoboru mówimy o “kurzej ślepocie” czyli znacznie gorszym widzeniu o zmroku. U dzieci niski poziom witaminy A powoduje zahamowanie wzrostu.
Nadmiar retinolu również nie jest dobry dla naszego organizmu, a wręcz jest toksyczny, powoduje powiększenie wątroby i śledziony, bóle głowy, problemy z wypadaniem włosów czy łamliwość paznokci
Produkty bogate w tę witaminę są pochodzenia zwierzęcego.
Witamina D
Inaczej nazywana cholekalcyferolem i jego pochodnymi. Wpływa na prawidłową budowę układu kostnego, ale również wpływa na układ nerwowy i reguluje wytwarzanie insuliny. Dodatkowo, witamina D jest niezwykle ważna przy zachowaniu odpowiedniej odporności organizmu.
Głównym źródłem witaminy D jest słońce. Należy pamiętać że stosowanie filtrów przeciwsłonecznych hamuje wchłanianie witaminy D.
Tak jak w przypadku innych witamin niedobór witaminy D może mieć swoje konsekwencje, może prowadzić do krzywicy u dzieci, a u dorosłych do osteomalacji, mogą zacząć rozwijać się choroby układu krążenia, a nawet zapoczątkować cukrzycę.
Nadmiar witaminy D objawia się zaburzeniami rytmu serca, bólami głowy czy kamicą pęcherzyka żółciowego.
Witamina E
Inaczej nazywana tokoferolem, tak zwana witamina płodności, ponieważ warunkuje prawidłowe funkcjonowanie narządów rozrodczych. Jest silnym antyoksydantem, który ma za zadanie chronić komórki przed utlenianiem i zniszczeniem.
Witaminę E możemy dostarczyć z pożywieniem, znajduje się w produktach pochodzenia roślinnego takich jak rośliny strączkowe, orzechy (na przykład orzechy włoskie), oliwa z oliwek, pestki słonecznika, oliwki.
Nadmiar tej witaminy prowadzi do przemęczenia, problemów ze wzrokiem czy bólów głowy. Jednak nasz organizm potrafi sam pozbyć się nadmiaru witaminy E, więc objawy nadmiaru pojawiają się bardzo rzadko.
W przypadku niedoboru witaminy E mogą wystąpić, trudności z koncentracja, pogorszenie stanu skóry, pogorszenie wzroku, anemia a nawet bezpłodność. Niedobór witaminy E, również pojawia się bardzo rzadko, a najczęściej niedobór spowodowany jest zaburzeniami wchłaniania tłuszczy.
Witamina K
Inaczej nazywana fitochinem lub menadionem. Odpowiada za prawidłowe krzepnięcie krwi. Wykazuje właściwości przeciwgrzybicze, przeciwzapalne i przeciwbólowe.
Produkty bogate w witaminę K to: szpinak, brukselka, brokuły, sałata, natka pietruszki, boćwina, pomidory, niektóre oleje i orzechy.
Nadmiar tej witaminy może objawiać się nadmierną potliwością, anemią i osłabienie funkcjonowania wątroby.
Niedobór witaminy K powoduje trudniejsze i dłuższe leczenie ran, słabą krzepliwość krwi oraz biegunki.
Badania okresowe
W przypadku witamin najważniejsze jest regularne badanie, by sprawdzać czy ich poziom jest prawidłowy i nie doszło do awitaminozy. Bardzo łatwo przez suplementy dostępne na rynku uzupełnić witaminy, ale ich nadmiar jest równie groźny co niedobór. “Przedawkowanie” witamin nazywamy stanem hiperwitaminozy.
