Jak dbać o zdrowie jesienią? Witaminy na jesień
10.12.2024
Jesień to pora roku, która w wielu krajach wiąże się z mniejszą ilością słońca, chłodniejszymi temperaturami oraz częstymi zmianami pogody. W tym okresie nasze ciało może odczuwać skutki zmian atmosferycznych, co wpływa na nasze samopoczucie, odporność oraz ogólną kondycję zdrowotną. Dlatego właśnie w czasie jesieni szczególna uwaga powinna zostać poświęcona na odpowiednią troskę o zdrowie, w tym w szczególności na prawidłowe odżywianie i dostarczenie organizmowi niezbędnych witamin. Zdrowa, dobrze zbilansowana i bogata w składniki odżywcze dieta jest jednym z kluczowych elementów w budowaniu odporności.
Dlaczego warto zadbać o zdrowie jesienią?
Jesień to czas, w którym z jednej strony spada temperatura, a z drugiej – rośnie ryzyko infekcji, zwłaszcza przeziębień i grypy. Organizm jest osłabiony zmieniającymi się warunkami atmosferycznymi, a mniejsza ilość światła słonecznego może powodować spadek energii i obniżenie nastroju. Dodatkowo, skrócenie dnia i mniejsza ekspozycja na promieniowanie UV mogą prowadzić do niedoborów witaminy D, co w dłuższej perspektywie może osłabić naszą odporność i wpłynąć na samopoczucie.
W tym okresie szczególnie ważne jest, aby wspierać organizm w walce z przeziębieniami i grypą, zadbać o odpowiednią dietę, bogatą w witaminy, minerały oraz inne składniki odżywcze, które pomogą wzmocnić naszą odporność i poprawić ogólną kondycję organizmu.
Domowa apteczka: Witaminy na jesień – jakich składników odżywczych nie może zabraknąć?
W okresie jesiennym warto skupić się na witaminach i minerałach, które wspierają układ odpornościowy, poprawiają nastrój i pomagają organizmowi przystosować się do zmieniających się warunków pogodowych. Poniżej przedstawiamy najważniejsze witaminy, które powinniśmy dostarczać organizmowi w tym czasie.
Witamina A – jak zadbać o skórę i wzroku
Witamina A jest ważna dla utrzymania zdrowej skóry, wzroku oraz wspomaga funkcjonowanie układu odpornościowego. W okresie jesieni, kiedy zmienia się pogoda, nasza skóra może potrzebować dodatkowej ochrony, a witamina A pomoże jej w regeneracji.
Witamina A występuje jako retinol w produktach pochodzenia zwierzęcego oraz pod postacią prowitaminy A, czyli beta-karotenu, w produktach roślinnych.
Do cennych źródeł witaminy A zalicza się masło, jajka, mleko i inne produkty mleczarskie, niektóre tłuste ryby (makrela, śledź), wątrobę i podroby zwierzęce, słodkie ziemniaki, jarmuż, rzeżuchę, szpinak, dynię czy propolis. Istotne dla zdrowia karotenoidy, w tym przede wszystkim beta-karoten, znajdziemy natomiast w warzywach, w tym w szpinaku, marchwi, pomidorach, czerwonej papryce i sałacie, oraz owocach – melonie kantalupa, morelach, kaki, śliwkach.
Witamina D – kluczowa w okresie jesiennym
Witamina D, zwana „witaminą słońca”, jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego oraz dla zdrowia kości i zębów. W okresie jesienno-zimowym, gdy słońce świeci rzadziej, a dni stają się krótsze, nasza produkcja witaminy D naturalnie spada. Dlatego w tym czasie warto zwrócić szczególną uwagę na jej dostarczanie z diety lub suplementów.
Do cennych źródeł witaminy D zalicza się: tłuste ryby (łosoś, sardynka, makrela, węgorz, tuńczyk, śledź, dorsz), tran (będący koncentratem oleju z wątroby dorsza, uznawany jest za dobre źródło witaminy D), wątróbka, mięso czerwone i drobiowe, podroby, jaja (żółtko) oraz produktach mlecznych, jak mleko i sery dojrzewające.
Warto również rozważyć suplementację witaminą D w okresie jesienno-zimowym, zwłaszcza jeśli mamy objawy jej niedoboru (np. zmniejszoną odporność, zmęczenie, bóle kości).
Witamina E – przeciwutleniacz wspierający odporność
Witamina E jest silnym przeciwutleniaczem, który pomaga w ochronie komórek organizmu przed stresem oksydacyjnym i uszkodzeniem przez wolne rodniki. Jest także korzystna dla układu krążenia i wspomaga układ odpornościowy.
Głównym źródłem witaminy E są produkty roślinne: olej słonecznikowy, oliwa z oliwek, oliwki, orzechy: laskowe, włoskie, pistacje, migdały, a także nasiona słonecznika, dyni, sezamu oraz awokado, rośliny strączkowe i kiełki pszenicy.
Witamina C – pomaga wspierać odporność jesień
Witamina C jest równie ważnym składnikiem, który pomaga wzmocnić odporność organizmu. Znana jest ze swoich właściwości przeciwzapalnych, antyoksydacyjnych oraz wspomagających odporność. Witamina C zwiększa produkcję białych krwinek, które pełnią kluczową rolę w zwalczaniu infekcji.
W okresie jesieni szczególnie warto sięgać po naturalne źródła witaminy C, takie jak: natka pietruszki, kapustę, pomidory, paprykę, cytrusy, kiwi, dziką różę, czarny bez, ziemniaki, wątróbkę wieprzową.
Warto włączyć te produkty do swojej diety codziennie, aby zapewnić organizmowi odpowiednią ochronę przed infekcjami.
Witaminy z grupy B – energia na chłodniejsze dni
Witaminy z grupy B są odpowiedzialne za wiele ważnych procesów metabolicznych, w tym produkcję energii oraz prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Jesienią, gdy zmęczenie i brak energii mogą być częstymi dolegliwościami, warto zwrócić uwagę na zawartość ich w codziennej diecie oraz ewentualną ich suplementację tych witamin, zwłaszcza B6, B9 (kwas foliowy) oraz B12.
Źródła witamin z grupy B można odnaleźć produktach pełnoziarnistych, orzechach, nasionach, rybach (szczególnie tłustych - łosoś, tuńczyk), jajach (zwłaszcza żółtko), podrobach (wątróbka), mięsie (drobiowym, wołowym, wieprzowym), warzywach (szpinak, pietruszka, jarmuż).
Jak zadbać o zdrowie i jakie inne zasady warto wdrożyć na jesień?
Aby dodatkowo wspomóc nasze zdrowie, oprócz dbania o odpowiednią dietę, powinno się pamiętać o następujących aspektach:
- aktywność fizyczna, na przykład regularne spacery, joga, bieganie czy ćwiczenia wzmacniające odporność to dobry sposób na utrzymanie kondycji ciała i umysłu,
- nawodnienie, zazwyczaj latem pijemy więcej wody, to jesienią nie powinno się o tym zapominać, zwłaszcza w przypadku spadku temperatury i suchego powietrza w pomieszczeniach grzewczych,
- dbanie o sen, w okresie jesiennym dni stają się krótsze, a zmniejszona ilość światła słonecznego może powodować zmęczenie, a więc dobrze jest zadbać o odpowiednią ilość snu, który ma kluczowe znaczenie dla regeneracji organizmu i funkcjonowania układu odpornościowego,
- ochrona skóry przed wiatrem i zimnem, chłodne powietrze może powodować wysuszenie skóry, dlatego warto zadbać o odpowiednią pielęgnację, używając nawilżających kremów i balsamów.
Podsumowanie
Jesień to okres, w którym organizm potrzebuje szczególnej troski, zwłaszcza w zakresie odporności i ogólnej kondycji zdrowotnej. W tym czasie warto szczególnie dbać o odpowiednią dietę, bogatą w witaminy A, D, E, C oraz witaminy z grupy B, które wspierają nasz układ odpornościowy, poprawiają nastrój oraz pomagają w regeneracji organizmu. Także regularna aktywność fizyczna, odpowiednia ilość snu i ochrona skóry przed zimnem to dodatkowe elementy, które pozwolą przetrwać jesienną chandrę i zachować dobre zdrowie przez całą porę roku.
