Zdrowie

Dieta pudełkowa w cukrzycy ciążowej

10.09.2022

Cukrzyca ciążowa

Zaburzenie, które występuje podczas ciąży u zdrowych dotąd kobiet. Ten rodzaj zaburzenia występuje, gdy zbyt wysoki poziom glukozy we krwi kobiety wykrywa się po raz pierwszy dopiero w czasie ciąży.

Cukrzyca ciążowa jak również inne rodzaje cukrzycy wiążą się z zaburzeniem wychwytu glukozy przez komórki, co skutkuje jej podwyższonym poziomem we krwi. Jeśli poziom glukozy we krwi przez dłuższy okres jest podwyższony, może negatywnie wpłynąć na przebieg ciąży i zdrowie dziecka.

Aby zapobiec powikłaniom ważna jest ścisła kontrola stężenia cukru we krwi. W opanowaniu cukrzycy ciążowej pomaga zdrowa dieta, odpowiednie ćwiczenia i, jeśli to konieczne, leki – insulina.

Przyczyny powstawania cukrzycy ciążowej

W ciąży łożysko, które zapewnia przepływ tlenu i składników odżywczych między matką a dzieckiem, wytwarza wiele hormonów, które mogą zaburzać jej działanie. W obecności hormonów łożyska, organizm staje się niewrażliwy na działanie insuliny, co powoduje wzrost poziomu glukozy we krwi.

Najczęściej cukrzyca ciążowa rozwija się w drugiej połowie ciąży, ponieważ przy wzroście dziecka, łożysko wytwarza coraz więcej hormonów powodujących hiperglikemię. Zbyt wysoki poziom glukozy we krwi może zagrozić rozwojowi płodu. Glikemia zwykle wraca do normy po porodzie.

Objawy cukrzycy ciążowej

Cukrzyca u większości kobiet nie powoduje żadnych szczególnych objawów. Ale do niepokoju skłonić mogą:

– ciągłe poczucie silnego pragnienia
– senność
– częste oddawanie moczu
– zawroty głowy
– omdlenia

Kiedy mogę się znaleźć w grupie ryzyka

W grupie ryzyka cukrzycy ciążowej znajdują się Panie, które prowadzą niezdrowy styl życia, mają nadwagę lub są otyłe czy zmagają się z nadciśnieniem tętniczym.

Dodatkowo wpływ ma historia naszej choroby, kiedy jeszcze przed poczęciem miałyśmy stwierdzoną upośledzoną tolerancji glukozy czyli stan przedcukrzycowy. Przypadek cukrzycy w bliskiej rodzinie również powinien skłonić do pogłębionej diagnostyki.

Jeśli cukrzyca ciążowa wystąpiła we wcześniejszej ciąży istnieje duże prawdopodobieństwo, że dojdzie do powikłań w obecnej ciąży. Czasem cukrzyca pojawia się znienacka u osoby zupełnie wcześniej zdrowej.

Powikłania przy cukrzycy ciążowej

Wpływające na dziecko:

– wysoka masa płodu podczas narodzin – nadmiar glukozy we krwi matki przedostaje się przez łożysko i stymuluje pracę trzustki dziecka, która powoduje wzrost masy ciała
– wady rozwojowe – między innymi wada serca, układu nerwowego, przewodu pokarmowego czy nawet deformację kończyn
– powikłania podczas porodu: podniesiony poziom cukru we krwi może prowadzić do przedwczesnego porodu, co zwiększa ryzyko wystąpienia niewydolności oddechowej u noworodków.
– niski poziom cukru we krwi u noworodka – dzieci po porodzie matek z cukrzycą posiadają niski poziom cukru we krwi krótko po urodzeniu, ponieważ produkują zbyt dużą dawkę insuliny, a nie utrzymują już glukozy od matki przez łożysko. Stwarza to ryzyko drgawek u noworodków.

Wpływające na matkę:

– rozwój cukrzycy typu 2 w przyszłości
– problemy z układem moczowym
– stan przed rzucawkowy

Badania diagnostyczne

Badanie poziomu cukru we krwi na czczo ciężarna otrzymuje rutynowo już na pierwszej wizycie u ginekologa.

Test OGTT, czyli tak zwaną krzywą cukrową, jeśli wszystkie wcześniejsze badania były prawidłowe wykonuje się między 24 a 28 tygodniem ciąży.
Jeśli we wcześniejszych badaniach poziomu cukru we krwi wynik występuje w przedziale 92-126 mg/dl wtedy ciężarną kieruje się od razu na test OGTT. Jeżeli wynik jest wyższy niż 126 mg/dl, wtedy występuje podejrzenie nie wykrytej wcześniej cukrzycy przed ciążowej, co wymaga dalszej diagnostyki.

Test OGTT składa się z 3 etapów:

1. Pomiar glukozy na czczo (prawidłowy wynik glukozy na czczo to <92 mg/dl) po nim wypijamy w ciągu 5 minut 75 gram bezwodnej glukozy rozpuszczonej w szklance z wodą.
2. Po pierwszej i drugiej godzinie ponownie pobiera się próbki krwi do badań w celu oznaczenia stężenia cukru.
3. Podwyższenie poziomu cukru we krwi powyżej określonych wartości na każdym etapie wymaga niezwłocznej konsultacji z lekarzem. Stanowi podstawę rozpoznania cukrzycy ciążowej.

Dieta zalecana przy cukrzycy ciążowej

Zaleca się

– spożywanie nawet 6 do 8 posiłków dziennie – 3 główne posiłki i parę przekąsek. Najlepiej jeść małe porcje ale w mniejszych odstępach czasu.
– jedzenie ostatniego posiłku nawet około 22:00, w celu regulowania glikemii nocnej
– staraj się komponować posiłki z wysoką wartością odżywczą a najlepiej wykluczyć całkowicie przetworzoną żywność z dużą zawartością soli, cukru i tłuszczy
– prawidłowe nawodnienie- minimum 2 litry płynów dziennie
– unikaj posiłków zawierających jedynie węglowodany
– łączyć posiłki wysoko węglowodanowe i białkowe w posiłkach- pomoże to zmniejszyć ładunek glikemiczny całego dania
– ogranicz spożycie owoców do 2-3 porcji i najlepiej używać ich jako dodatek do posiłków
– pamiętaj, że śniadanie jest najważniejsze – pora spożywania śniadania może mieć wpływ na wartość porannej glikemii po posiłkowej
– spożywaj produkty takie jak kasze, ryże, makarony ugotowane al dente – mają wtedy mniejszy indeks glikemiczny
– nie rozdrabniaj potraw- miksowane potrawy z warzyw, owoców i produktów zbożowych szybciej zwiększają poziom cukru we krwi, ponieważ rozdrobnione potrawy są szybciej wchłaniane przez nasz organizm.

Jak to jest z tymi węglowodanami

Chociaż kobieta w ciąży powinna zwracać uwagę na spożywanie węglowodanów nie można tego mylić z ograniczaniem ich. Węglowodany powinny stanowić 40-50% całkowitego zapotrzebowania energetycznego w ciągu dnia.

Węglowodany dzielimy na złożone i proste. Węglowodany złożone są niezbędne w prawidłowo zbilansowanej diecie, znajdziemy je w produktach skrobiowych, owocach, nasionach roślin strączkowych, warzywach i produktach mlecznych. Minimalna ilość węglowodanów w diecie kobiety ciężarnej powinna być większa niż 180 gram w ciągu dnia.

Staraj się wybierać produkty, które zawierają błonnik pokarmowy, witaminy i składniki mineralne (na przykład pieczywo razowe, kasze gryczaną, pęczak, makaron pełnoziarnisty, dziki ryż). Najlepiej jest łączyć produkty skrobiowe z produktami zawierającymi białko, tłuszcze i błonnik pokarmowy, pomoże to w lepszej kontroli stężenia cukru we krwi.

Indeks glikemiczny

Ważne jest, by kobieta w ciąży zwracała uwagę na produkty zawierające niski lub średni indeks glikemiczny.

Jednak nie musimy się bać produktów z wysokim IG jeśli weźmiemy pod uwagę  ładunek glikemiczny całego dania. Pokazuje on, że często produkty z wysokim i średnim indeksem glikemicznym dobrane w dobrych ilościach z innymi produktami o niskim IG mogą dawać nam średni lub niski ładunek glikemiczny dania, co nie wpłynie na podwyższenie glikemii.

Na przykład marchewka ma zupełnie inny indeks i ładunek glikemiczny na surowo i po ugotowaniu. Warto jest mieć ją w swojej diecie, ale najlepiej spożywać ją w postaci surowej mało rozdrobnionej.

Innym przykładem może być burak. Burak jest polecany kobietom w ciąży, ponieważ wspomaga utrzymanie prawidłowego stężenia kwasu foliowego w organizmie. Posiada on jednak średni indeks glikemiczny. Zamiast gotowanych lub zasmażanych buraczków do obiadu lepiej jest dodać surowego buraka do soku warzywnego lub sałatki.

Produkty mleczne

Produkty takie jak mleko, jogurty, sery zawierają laktozę, czyli cukry mlekowe. Mleko i produkty mleczne bez laktozy również zawierają węglowodany. Oznacza to, że wpływają na poziom cukru we krwi. Unikaj produktów mlecznych na śniadanie. Najlepiej łączyć je w posiłkach z produktami bogatymi w błonnik pokarmowy.

Dla kobiet w ciąży bezpieczne jest tylko mleko pasteryzowane (UHT).

Dieta Healthy Food dla kobiet z cukrzycą ciążową

Idealną dietą w naszym cateringu będzie dieta diabetic. Jest to dieta głównie wytrawna, gdzie zwracamy szczególną uwagę na indeks i ładunek glikemiczny. Zalecamy skorzystanie z diety w wersji 5 posiłków dziennie. Dodatkowo dodaj do diety 2 lub 3 przekąski. Może to być sok warzywno- owocowy typu cold press który również znajdziecie w naszym cateringu. Uzupełnisz dzięki temu jedną porcję owoców w ciągu dnia w swojej diecie. Jeśli w diecie diabetic znajduje się produkt z listy zakazanych w ciąży, wymień go na inny z opcją wybór menu.

Jeśli masz wątpliwości czy wymiana posiłku na inny będzie dla Ciebie odpowiednia nasi dietetycy z chęcią Ci w tym pomogą.